İlber Ortaylı'nın önerdiği bu dört film, hem tarihi ve kültürel zenginlikleri hem de sinemasal başarılarıyla dikkat çekiyor.
1. Potemkin Zırhlısı – Bronenosets Potyomkin (1925) – IMDb: 7,9
İlber Ortaylı'nın önerdiği filmler arasında yer alan yapım, Odessa halkının dramını ve Potemkin savaş gemisinde korkunç koşullarda yaşamaya mahkum edilen gemi mürettebatının hikayesini anlatıyor. Çarlık ordusu, Rus-Japon Savaşı'nda mağlup olup zayıflamış, köylü ayaklanmalarını bastırdıkça daha da zayıflamıştı. Çarlık subayları gemi mürettebatına baskı uyguladı. Mürettebatın dayanılmaz uyku, yeme, içme ve çalışma koşullarının yanı sıra zabitlerin bu davranışları da işi çekilmez boyutlara taşıyor. 27 Haziran 1905'te Potemkin zırhlısında bir isyan çıktı. İsyanı bastırmak için gönderilen savaş gemilerinin denizcileri isyancılara ateş açmayı reddeder ve böylece Potemkin zırhlısının isyanı daha da güçlenir. Yakıt ve erzak sıkıntısı çeken gemi daha sonra Romanya hükümetine teslim edildi.
Oyuncular: Alexander Antonov, Vladimir Barsky
Müdür: Sergey Ayzenstayn, Grigory Aleksandrov
2.Alexander Nevskiy (1938) – IMDb: 7,5
Film, Novgorod'da yaşayan Ruslar ile Alman Cermen Şövalyeleri arasındaki savaşı anlatıyor. Alman şövalyeleri Pskov şehrine çıkar, şehri istila eder ve halkı katleder. Alexander Nevsky halkını toplar ve onun liderliği altında Peypus Nehri'nin donmuş duvarında savaşır. Sayıca üstün olan Novgorodianlar, Alman işgalcileri yener.
Oyuncular: Nikolay Çerkasov, Andrey Abrikosov, Nikolai Okhlopkov
Müdür: Dmitri Vasilyev, Sergei Eisenstein
3. Bir Nesil – Pokolenie (1955) – IMDb: 7.1
İlber Ortaylı'nın önerdiği filmler listemizdeki bir diğer yapım Bir Kuşak, Nazi işgali altındaki Polonya'yı konu alıyor. Film, 2. Dünya Savaşı sırasında Almanya'nın Polonya'yı işgali sırasında aşkla ve zorluklarla yetişkinliğe ulaşan gençlerin hikâyesini anlatıyor.
Oyuncular: Urszula Modrzynska, Roman Polanski, Franciszek Pieczka, Zbigniew Cybulski
Müdür: Andrzej Wajda
4. Düğün – Wesele (1973) – IMDb: 7,0
Film, Krakow'da yaşayan Polonyalı bir şairin bir köylü kızıyla evlenmeye karar vermesini konu alıyor. Düğüne Polonya toplumunun her kesiminden insan katılıyor. İlber Ortaylı'nın önerdiği yapım, 20. yüzyılın başında yazılan Polonya tiyatrosunun belirleyici bir eseri olarak karşımıza çıkıyor. Bir düğün sırasında yaşanan entrikaları ve oyunları konu alan, kara komedi türünde bir Polonya filmi olarak da adlandırılabilir.
Oyuncular: Daniel Olbrychski, Marek Walczewski, Izabela Olszewska, Ewa Zietek
Müdür: Andrzej Wajda